Αν και κάθε εβδομάδα που μπαίνει τους τελευταίους μήνες, χαρακτηρίζεται εξαιρετικά κρίσιμη φαίνεται ότι αυτή που διατρέχουμε θα σηματοδοτήσει πολλά για το μέλλον την Ελλάδας. Τα πάντα θα κριθούν στην έκτακτη σύνοδο κορυφής την Πέμπτη χωρίς, πάντως, η ελληνική κυβέρνηση να μπορεί να κάνει απολύτως τίποτε. Ετσι όπως τα έκανε τόσο καιρό, το μόνο που μπορεί να περιμένει είναι να περιμένει κάτι καλύτερο από τη χρεοκοπία, επιλεκτική ή όπως αλλιώς ονομάζεται. Τα σενάρια που παίζουν είναι πολλά και καθώς φαίνεται οι Ευρωπαίοι, και ειδικά οι Γερμανοί, έχουν αντιληφθεί ότι χρεοκοπία της Ελλάδας θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την Ευρώπη αλλά και για τις ΗΠΑ. Δεν είναι καθόλου τυχαία η δήλωση της Χ. Κλίντον ότι η σύνοδος κορυφής πρέπει να στείλει μήνυμα ισχυρό στις αγορές κι όχι μήνυμα – χανσαπλάστ. Όχι δηλαδή σε μπαλώματα σε μια πληγή που συνεχώς χάνει αίμα.
Είναι αυτονόητο πως οτιδήποτε καλύτερο από την επιλογή της χρεοκοπία, ή της εξόδου από το ευρώ, θα είναι ευχής έργον. Εδώ που μας έφτασαν οι λάθος επιλογές κυβέρνησης και Τρόικας δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για ημίμετρα. Φυσικά, κάθε απόφαση δε θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι αντίθετη στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, να μην υπάρχουν δάνεια με εξοντωτικά επιτόκια και να μην μπαίνουν ντροπιαστικές εγγυήσεις με υποθήκευση ελληνικής περιουσίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα στον Τύπο της Κυριακής η γερμανική κυβέρνηση δέχεται τώρα να συζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ – γνωστό και ως Ταμείο Διάσωσης), ώστε να μπορεί να δανείζει τις χώρες της ευρωζώνης προκειμένου να επαναγοράζουν τα ομόλογά τους στη δευτερογενή αγορά, όπου, για παράδειγμα, οι τιμές των ομολόγων της Ελλάδας είναι χαμηλότερες κατά 40% της ονομαστικής αξίας τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας αγοράζοντας από αυτούς που θέλουν να ξεφορτωθούν τα ελληνικά ομόλογα μπορεί να μειώσει δραστικά το χρέος της.
Μια άλλη πρόταση για την Ελλάδα που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει την ανταλλαγή των ομολόγων που κατέχουν στο 70% της ονομαστικής τους αξίας με νέες ελληνικές εκδόσεις διάρκειας 30 ετών και με κυμαινόμενο επιτόκιο 3,5%. Και εδώ το ΕΤΧΣ θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Επιπλέον, οι Γερμανοί δέχονται να συζητήσουν την περαιτέρω αύξηση των πόρων του ταμείου που σήμερα ανέρχονται σε 440 δισ. ευρώ.
Προωθείται επίσης μια νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων που έχουν λάβει η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, καθώς επίσης και η μείωση του επιτοκίου για τα δάνεια που θα δοθούν στη χώρα μας στο πλαίσιο της νέας στήριξης. Εάν είχαν κάνει αυτή την υπέρβαση πριν από ένα χρόνο, η Ελλάδα θα βρισκόταν σήμερα σε καλύτερη θέση, ενώ η Ιρλανδία και η Πορτογαλία θα συνέχιζαν να δανείζονται από τις αγορές και δεν θα χρειαζόταν να προσφύγουν στο Μηχανισμό Διάσωσης και στα Μνημόνια.
Σύμφωνα εξάλλου με δημοσίευμα του Έθνους της Κυριακής, τα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι τα εξής:
Επιλογή 1: Διακράτηση – Επιμήκυνση
100% επιμήκυνση των ομολόγων που λήγουν κατά το διάστημα μέχρι το 2020 (περίπου 160 δισ. ευρώ).
Το 100% των ομολόγων θα μπορούσε να ανταλλαχθεί με νέα 30ετή ομόλογα που πληρώνονται στη λήξη τους.
Έχουμε δύο παραλλαγές:
Επιλογή 3: Επαναγορά του χρέους με μετρητά
Στόχος τα ομόλογα που λήγουν το προσεχές διάστημα, με μεγάλες εκπτώσεις στη δευτερογενή αγορά προκειμένου να επιτευχθεί μια σημαντική ονομαστική μείωση του χρέους και να μειωθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης για τα επόμενα τρία χρόνια σε σχέση με τις λήξεις των αντίστοιχων ομολόγων.
Ένα αρχικό ταμείο 30-40 δισ. ευρώ για επαναγορά με μετρητά θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τον Προσωρινό Μηχανισμό Στήριξης (10 δισ. ευρώ), τους πόρους του ΔΝΤ (10 δισ.) και επίσημη στήριξη εκτός Ευρώπης (10-20 δισ.), υπό τη συγχρηματοδότηση του προγράμματος του ΔΝΤ.
Με βάση τα παραπάνω κρίνουμε ότι είναι απαραίτητο να υπάρχουν αυτές οι επιλογές για να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των επενδυτών. Κρίνουμε επίσης ότι είναι πολύ πιθανόν οι Οίκοι Αξιολόγησης να θεωρήσουν ότι έχουμε κατάσταση επιλεκτικής χρεοκοπίας. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανό να αποφευχθεί η ενεργοποίηση της διαδικασίας των CDS, εφόσον αποφευχθούν ενέργειες που παραπέμπουν σε δράσεις οι οποίες εξαναγκάζουν τους επενδυτές να κάνουν συγκεκριμένες κινήσεις.
Τα συνολικά πλεονεκτήματα της εφαρμογής των προτάσεων θα είναι σημαντικά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά: ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών, έναρξη της αντιμετώπισης των ανησυχιών για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και ταυτόχρονη διευκόλυνση της ταχύτερης επιστροφής της Ελλάδας στις χρηματαγορές. Κάποιες πρώτες εκτιμήσεις καταδεικνύουν ότι ο ιδιωτικός τομέας θα κάλυπτε τουλάχιστον το 25% των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια, ενώ παράλληλα θα προέκυπτε μια ονομαστική μείωση του χρέους της τάξης του 10-15% του ΑΕΠ.
Είναι αυτονόητο πως οτιδήποτε καλύτερο από την επιλογή της χρεοκοπία, ή της εξόδου από το ευρώ, θα είναι ευχής έργον. Εδώ που μας έφτασαν οι λάθος επιλογές κυβέρνησης και Τρόικας δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για ημίμετρα. Φυσικά, κάθε απόφαση δε θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι αντίθετη στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, να μην υπάρχουν δάνεια με εξοντωτικά επιτόκια και να μην μπαίνουν ντροπιαστικές εγγυήσεις με υποθήκευση ελληνικής περιουσίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα στον Τύπο της Κυριακής η γερμανική κυβέρνηση δέχεται τώρα να συζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ – γνωστό και ως Ταμείο Διάσωσης), ώστε να μπορεί να δανείζει τις χώρες της ευρωζώνης προκειμένου να επαναγοράζουν τα ομόλογά τους στη δευτερογενή αγορά, όπου, για παράδειγμα, οι τιμές των ομολόγων της Ελλάδας είναι χαμηλότερες κατά 40% της ονομαστικής αξίας τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας αγοράζοντας από αυτούς που θέλουν να ξεφορτωθούν τα ελληνικά ομόλογα μπορεί να μειώσει δραστικά το χρέος της.
Μια άλλη πρόταση για την Ελλάδα που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει την ανταλλαγή των ομολόγων που κατέχουν στο 70% της ονομαστικής τους αξίας με νέες ελληνικές εκδόσεις διάρκειας 30 ετών και με κυμαινόμενο επιτόκιο 3,5%. Και εδώ το ΕΤΧΣ θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Επιπλέον, οι Γερμανοί δέχονται να συζητήσουν την περαιτέρω αύξηση των πόρων του ταμείου που σήμερα ανέρχονται σε 440 δισ. ευρώ.
Προωθείται επίσης μια νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων που έχουν λάβει η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, καθώς επίσης και η μείωση του επιτοκίου για τα δάνεια που θα δοθούν στη χώρα μας στο πλαίσιο της νέας στήριξης. Εάν είχαν κάνει αυτή την υπέρβαση πριν από ένα χρόνο, η Ελλάδα θα βρισκόταν σήμερα σε καλύτερη θέση, ενώ η Ιρλανδία και η Πορτογαλία θα συνέχιζαν να δανείζονται από τις αγορές και δεν θα χρειαζόταν να προσφύγουν στο Μηχανισμό Διάσωσης και στα Μνημόνια.
Σύμφωνα εξάλλου με δημοσίευμα του Έθνους της Κυριακής, τα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι τα εξής:
Επιλογή 1: Διακράτηση – Επιμήκυνση
100% επιμήκυνση των ομολόγων που λήγουν κατά το διάστημα μέχρι το 2020 (περίπου 160 δισ. ευρώ).
- Με κουπόνι στην ονομαστική αξία με εξασφαλίσεις (δεν καθορίζονται).
- Με επιμήκυνση για τριάντα (30) χρόνια με κουπόνι χαμηλότερο από τα τρέχοντα επίπεδα της αγοράς (σταθερά ή κυμαινόμενα, συνδεδεμένα με το μέσο swap rate συν τα ανάλογα περιθώρια).
- Με ομόλογα ετήσιας απόδοσης ή ομόλογα που πληρώνονται στη λήξη τους.
Το 100% των ομολόγων θα μπορούσε να ανταλλαχθεί με νέα 30ετή ομόλογα που πληρώνονται στη λήξη τους.
Έχουμε δύο παραλλαγές:
- Τα νέα ομόλογα θα είναι στην ονομαστική αξία των παλιών, αλλά με μικρότερο επιτόκιο.
- Τα νέα ομόλογα θα αγοραστούν σε τιμή μικρότερη της ονομαστικής (“κούρεμα”).
Επιλογή 3: Επαναγορά του χρέους με μετρητά
Στόχος τα ομόλογα που λήγουν το προσεχές διάστημα, με μεγάλες εκπτώσεις στη δευτερογενή αγορά προκειμένου να επιτευχθεί μια σημαντική ονομαστική μείωση του χρέους και να μειωθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης για τα επόμενα τρία χρόνια σε σχέση με τις λήξεις των αντίστοιχων ομολόγων.
Ένα αρχικό ταμείο 30-40 δισ. ευρώ για επαναγορά με μετρητά θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τον Προσωρινό Μηχανισμό Στήριξης (10 δισ. ευρώ), τους πόρους του ΔΝΤ (10 δισ.) και επίσημη στήριξη εκτός Ευρώπης (10-20 δισ.), υπό τη συγχρηματοδότηση του προγράμματος του ΔΝΤ.
Με βάση τα παραπάνω κρίνουμε ότι είναι απαραίτητο να υπάρχουν αυτές οι επιλογές για να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των επενδυτών. Κρίνουμε επίσης ότι είναι πολύ πιθανόν οι Οίκοι Αξιολόγησης να θεωρήσουν ότι έχουμε κατάσταση επιλεκτικής χρεοκοπίας. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πιθανό να αποφευχθεί η ενεργοποίηση της διαδικασίας των CDS, εφόσον αποφευχθούν ενέργειες που παραπέμπουν σε δράσεις οι οποίες εξαναγκάζουν τους επενδυτές να κάνουν συγκεκριμένες κινήσεις.
Τα συνολικά πλεονεκτήματα της εφαρμογής των προτάσεων θα είναι σημαντικά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά: ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών, έναρξη της αντιμετώπισης των ανησυχιών για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και ταυτόχρονη διευκόλυνση της ταχύτερης επιστροφής της Ελλάδας στις χρηματαγορές. Κάποιες πρώτες εκτιμήσεις καταδεικνύουν ότι ο ιδιωτικός τομέας θα κάλυπτε τουλάχιστον το 25% των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια, ενώ παράλληλα θα προέκυπτε μια ονομαστική μείωση του χρέους της τάξης του 10-15% του ΑΕΠ.
