Αν κρίνουμε τουλάχιστον από ορισμένα σημερινά δημοσιεύματα για το πολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται μετά την συμφωνία των Βρυξελλών και εν όψει της συζήτησης της Τετάρτης στην Βουλή, επικρατεί πλήρης σύγχυση στο ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνηση, ως προς τα βασικά τους πολιτικά προβλήματα: την αντιμετώπιση του Αντώνη Σαμαρά, την ανάκτηση της πολιτικής πρωτοβουλίας και τις εκλογές
Σύμφωνα , για παράδειγμα, με το ΕΘΝΟΣ, μετά “την επιτυχία των Βρυξελλών”, “η στάση του ΠΑΣΟΚ έναντι της ΝΔ θα αλλάξει και αναμένεται να προσλάβει επιθετικά χαρακτηριστικά, με άσκηση έντονης κριτικής προς την αξιωματική αντιπολίτευση για τη στάση που τήρησε στην περίοδο πριν από τη σύνοδο κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας….».
Ενώ το ΒΗΜΑ, προαναγγέλλοντας μια νέα «επιχείρηση φθοράς του Σαμαρά» προσδιορίζει ότι στην επίθεση κατά του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης θα πρωταγωνιστήσουν και πάλι τα γνωστά εξαπτέρυγα: «ο κ. Σαμαράς θα πλαγιοκοπείται πλέον πολύ πιο έντονα από τον ΛΑΟΣ του κ. Γ. Καρατζαφέρη και τη Δημοκρατική Συμμαχία της κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη…..»
Και ενώ στο επιτελείο του Σαμαρά θα τρέμουν ασφαλώς για την επίθεση “φθοράς” από την εξαφανισμένη δημοσκοπικά Ντόρα , στο ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να κρύψουν το δέος με το οποίο αντιμετωπίζουν τις επερχόμενες εκλογές: «Το ενδεχόμενο προσφυγής στις κάλπες μελετάται πλέον από το κυβερνητικό επιτελείο με διαφορετικό τρόπο και αναλόγως του αν θα επιφέρει αποτελέσματα η «επιχείρηση φθοράς» της ΝΔ και του κ. Σαμαρά» γράφει το ΒΗΜΑ ενώ το ΕΘΝΟΣ στηρίζει τις ελπίδες του ότι δεν θα γίνουν άμεσα εκλογές σε «κορυφαία στελέχη της ΝΔ (που) εκτιμούν ότι το ενδεχόμενο εκλογών μέσα στο αμέσως προσεχές διάστημα απομακρύνεται, καθώς θεωρούν ότι η κυβέρνηση έχει μία σταθερή βάση πάνω στην οποία «πατά» πλέον και θα προσπαθήσει -μέσα σε ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας- να υλοποιήσει τον σχεδιασμό της για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις»
Δεν κατονομάζονται φυσικά τα εν λόγω «κορυφαία στελέχη της ΝΔ» και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν όλα αυτά απηχούν την πραγματικότητα, η αποτελούν ευσεβείς πόθους της κυβέρνησης. Μπορούμε πάντως να εκτιμήσουμε ασφαλώς ότι οι διαφορετικές θέσεις του ΕΘΝΟΥΣ και του ΒΗΜΑΤος ως προς τις εκλογές και τη ΝΔ απηχούν και την διαφοροποίηση του Γ. Παπανδρέου από τον … αναπληρωτή του κ. Βενιζέλο. Ο πρώτος επιθυμεί να ολοκληρώσει την κυβερνητική του θητεία χωρίς εκλογικούς αιφνιδιασμούς, ενώ ο δεύτερος επιθυμεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, με την ελπίδα ότι θα αξιοποιηθούν τα τηλεοπτικά χειροκροτήματα για τις αποφάσεις της Συνόδου των Βρυξελλών.
Τα πραγματικά ερωτήματα όμως για τον κ. Βενιζέλο (που μάλλον βιάζεται όπως και το 2007 στο Ζάππειο) είναι άλλα: Το θέμα δεν είναι τι θα κάνουν η Ντόρα και ο Καρατζαφέρης, ή τα στελέχη της ΝΔ που θα τους άρεσε να πάρουν καρέκλα σε μια συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – Ντόρας – Καρατζαφέρη, αλλά πως θα αντιδράσει ο κόσμος στη νέα φοροεπιδρομή και μείωση των εισοδημάτων του.
Οι μισθωτοί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που πλήττονται από τα μέτρα δύσκολα θα θυμηθούν τις “επιτυχίες” του ΓΑΠ και του Βενιζέλου στις Βρυξέλλες όταν επιστρέψουν από τα μπάνια του λαού και κληθούν να πληρώσουν έκτακτες εισφορές και Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.
Και δεν θα είναι μόνο αυτά. Το κλίμα ευφορίας που προσπαθεί επικοινωνιακά να περάσει η κυβέρνηση έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τα δεδομένα που επικρατούν στην πραγματική οικονομία και στη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Για παράδειγμα, το έλλειμμα, με το ρυθμό απόκλισης που παρατηρείται έως σήμερα, θα κλείσει κοντά στα 25 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή άνω του 11% του ΑΕΠ, εξουδετερώνοντας πλήρως τα οφέλη που θα έχει η οικονομία από το «κούρεμα» ομολόγων του ιδιωτικού τομέα έως το 2014, σημειώνει ο «Τύπος της Κυριακής» στο αυριανό του φύλλο
Καθοριστικός για τις πολιτικές εξελίξεις θα είναι επίσης ο έλεγχος της Τρόικας τον Σεπτέμβριο, για την έκθεση προόδου και τη χορήγηση της 6ης δόσης. Η εικόνα χάους που επικρατεί στα δημόσια οικονομικά με τις αποκλίσεις να υπερβαίνουν ήδη τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ δυσχεραίνει σημαντικά τα περιθώρια ελιγμών της κυβέρνησης. Και αναμένεται ότι η Τρόικα θα ζητήσει τη λήψη νέων μέτρων, τα οποία θα πάρουν τη μορφή ενός «μάξι» Μνημονίου για την προσεχή δεκαετία, η ψήφιση του οποίου (μαζί με τη δανειακή σύμβαση) μπορεί να αποτελέσει τον βασικό λόγο για προκήρυξη εκλογών
Ένα μόνο παράδειγμα δείχνει πόσο ανεδαφική είναι η μετά τις Βρυξέλλες κυβερνητική αισιοδοξία: Για να επιτύχουν οι πιστωτικές διευκολύνσεις, θα πρέπει η κυβέρνηση να πετύχει τα επόμενα χρόνια πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3%-5%, την στιγμή οι επιδόσεις του οικονομικού επιτελείου είναι απογοητευτικές με αποτέλεσμα να σημειώνονται πρωτογενή (χωρίς τις δαπάνες για τόκους) ελλείμματα.
Πως σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν τον Σαμαρά
Είναι προφανές ότι ο κ. Παπανδρέου άφησε στον Βενιζέλο την οικονομία και τα κομματικά και ο ίδιος ασχολείται πλέον με τις πολιτικές υπερβάσεις που νομίζει ότι θα αντιστρέψουν το κλίμα.
Όπως έχουμε ξαναγράψει με ένα πυρ ομαδόν κατά του Α. Σαμαρά, η κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ θα επιχειρήσουν στους επόμενους μήνες να ανακόψουν τη ραγδαία δημοσκοπική πτώση τους και την αντίστοιχη άνοδο της Ν.Δ. και να αλλάξουν την πολιτική ατζέντα. Τα βήματά τους αναμένεται να είναι:
Α) Νέος εκλογικός νόμος με μείωση του αριθμού των βουλευτών, με μονοεδρικές περιφέρειες (όπου πρακτικά θα ισχύει το πλειοψηφικό) και με μία λίστα Επικρατείας που θα διορίζει βουλευτές ο αρχηγός του κόμματος για την οποία θα ισχύει η απλή αναλογική.
Β) Εκλογές με το μπόνους των 50 εδρών που δίνει ο υφιστάμενος εκλογικός νόμος, με στόχο να μην προκύψει αυτοδυναμία, να μην συγκροτηθεί κυβέρνηση.
Γ) Νέες επαναληπτικές εκλογές με το νέο εκλογικό νόμο που θα έχει ψηφιστεί τον Σεπτέμβριο.
Τι πιθανότητες επιτυχίας έχουν οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης; Προς το παρόν σκεφθείτε δύο καθοριστικούς κατά την γνώμη μας παράγοντες:
Πρώτον: Την πλατεία. Στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι οι «Αγανακτισμένοι» θα σταματήσουν και η θερινή ραστώνη τους κάνει πιο αισιόδοξους. Η πραγματική οικονομία όμως και το γεγονός ότι σύμφωνα με το τελευταίο βαρόμετρο του ΣΚΑΙ το 85% του κόσμου δηλώνει ότι συμφωνεί με τους «Αγανακτισμένους» καθιστά ανεδαφική την αισιοδοξία της κυβέρνησης. «Θα τα πούμε από Σεπτέμβριο» δηλαδή, όπως λένε οι Αγανακτισμένοι, και πάμε και στοίχημα.
Δεύτερον: Είναι δύσκολο έως αδύνατον να ανατραπεί το προβάδισμα της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις που μπορεί μέχρι το φθινόπωρο να της δίνει αυτοδυναμία. Εδώ θα θέσουμε ένα βασικό ρώτημα που όλοι αποφεύγουν να θέσουν. Πως θα κάνει εκλογές το ΠΑΣΟΚ όταν ακόμα και μέσα στον καύσωνα συνεχίζονται οι διάφορες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και οι προπηλακισμοί στελεχών, βουλευτών και υπουργών του; Πως θα αντιστρέψουν το πολιτικό κλίμα όταν στη μέτρηση Ιουλίου του Πολιτικού Βαρόμετρου οι Έλληνες πολίτες δηλώνουν με το ποσοστό ρεκόρ του 91% ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τον τρόπο που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση την οικονομική κρίση, ενώ το 70% εκτιμά ότι το ΠΑΣΟΚ πορεύεται σε λάθος δρόμο με μόνο 15% να θεωρεί ότι ο δρόμος είναι σωστός, με χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ οι ίδιες απαντήσεις καταγράφονται στο 50% (λάθος δρόμος) και 29% (σωστός);
Τι μπορεί να κάνει δηλαδή η κυβέρνηση όταν, σύμφωνα με τα προηγούμενα, έχει ήδη απωλέσει των σκληρό πυρήνα των οπαδών της και αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα χειρότερο από εκείνο που αντιμετώπιζε πριν από δυο ακριβώς χρόνια η κυβέρνηση Καραμανλή;
Σύμφωνα , για παράδειγμα, με το ΕΘΝΟΣ, μετά “την επιτυχία των Βρυξελλών”, “η στάση του ΠΑΣΟΚ έναντι της ΝΔ θα αλλάξει και αναμένεται να προσλάβει επιθετικά χαρακτηριστικά, με άσκηση έντονης κριτικής προς την αξιωματική αντιπολίτευση για τη στάση που τήρησε στην περίοδο πριν από τη σύνοδο κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας….».
Ενώ το ΒΗΜΑ, προαναγγέλλοντας μια νέα «επιχείρηση φθοράς του Σαμαρά» προσδιορίζει ότι στην επίθεση κατά του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης θα πρωταγωνιστήσουν και πάλι τα γνωστά εξαπτέρυγα: «ο κ. Σαμαράς θα πλαγιοκοπείται πλέον πολύ πιο έντονα από τον ΛΑΟΣ του κ. Γ. Καρατζαφέρη και τη Δημοκρατική Συμμαχία της κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη…..»
Και ενώ στο επιτελείο του Σαμαρά θα τρέμουν ασφαλώς για την επίθεση “φθοράς” από την εξαφανισμένη δημοσκοπικά Ντόρα , στο ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να κρύψουν το δέος με το οποίο αντιμετωπίζουν τις επερχόμενες εκλογές: «Το ενδεχόμενο προσφυγής στις κάλπες μελετάται πλέον από το κυβερνητικό επιτελείο με διαφορετικό τρόπο και αναλόγως του αν θα επιφέρει αποτελέσματα η «επιχείρηση φθοράς» της ΝΔ και του κ. Σαμαρά» γράφει το ΒΗΜΑ ενώ το ΕΘΝΟΣ στηρίζει τις ελπίδες του ότι δεν θα γίνουν άμεσα εκλογές σε «κορυφαία στελέχη της ΝΔ (που) εκτιμούν ότι το ενδεχόμενο εκλογών μέσα στο αμέσως προσεχές διάστημα απομακρύνεται, καθώς θεωρούν ότι η κυβέρνηση έχει μία σταθερή βάση πάνω στην οποία «πατά» πλέον και θα προσπαθήσει -μέσα σε ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας- να υλοποιήσει τον σχεδιασμό της για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις»
Δεν κατονομάζονται φυσικά τα εν λόγω «κορυφαία στελέχη της ΝΔ» και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν όλα αυτά απηχούν την πραγματικότητα, η αποτελούν ευσεβείς πόθους της κυβέρνησης. Μπορούμε πάντως να εκτιμήσουμε ασφαλώς ότι οι διαφορετικές θέσεις του ΕΘΝΟΥΣ και του ΒΗΜΑΤος ως προς τις εκλογές και τη ΝΔ απηχούν και την διαφοροποίηση του Γ. Παπανδρέου από τον … αναπληρωτή του κ. Βενιζέλο. Ο πρώτος επιθυμεί να ολοκληρώσει την κυβερνητική του θητεία χωρίς εκλογικούς αιφνιδιασμούς, ενώ ο δεύτερος επιθυμεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, με την ελπίδα ότι θα αξιοποιηθούν τα τηλεοπτικά χειροκροτήματα για τις αποφάσεις της Συνόδου των Βρυξελλών.
Τα πραγματικά ερωτήματα όμως για τον κ. Βενιζέλο (που μάλλον βιάζεται όπως και το 2007 στο Ζάππειο) είναι άλλα: Το θέμα δεν είναι τι θα κάνουν η Ντόρα και ο Καρατζαφέρης, ή τα στελέχη της ΝΔ που θα τους άρεσε να πάρουν καρέκλα σε μια συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – Ντόρας – Καρατζαφέρη, αλλά πως θα αντιδράσει ο κόσμος στη νέα φοροεπιδρομή και μείωση των εισοδημάτων του.
Οι μισθωτοί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που πλήττονται από τα μέτρα δύσκολα θα θυμηθούν τις “επιτυχίες” του ΓΑΠ και του Βενιζέλου στις Βρυξέλλες όταν επιστρέψουν από τα μπάνια του λαού και κληθούν να πληρώσουν έκτακτες εισφορές και Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.
Και δεν θα είναι μόνο αυτά. Το κλίμα ευφορίας που προσπαθεί επικοινωνιακά να περάσει η κυβέρνηση έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τα δεδομένα που επικρατούν στην πραγματική οικονομία και στη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Για παράδειγμα, το έλλειμμα, με το ρυθμό απόκλισης που παρατηρείται έως σήμερα, θα κλείσει κοντά στα 25 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή άνω του 11% του ΑΕΠ, εξουδετερώνοντας πλήρως τα οφέλη που θα έχει η οικονομία από το «κούρεμα» ομολόγων του ιδιωτικού τομέα έως το 2014, σημειώνει ο «Τύπος της Κυριακής» στο αυριανό του φύλλο
Καθοριστικός για τις πολιτικές εξελίξεις θα είναι επίσης ο έλεγχος της Τρόικας τον Σεπτέμβριο, για την έκθεση προόδου και τη χορήγηση της 6ης δόσης. Η εικόνα χάους που επικρατεί στα δημόσια οικονομικά με τις αποκλίσεις να υπερβαίνουν ήδη τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ δυσχεραίνει σημαντικά τα περιθώρια ελιγμών της κυβέρνησης. Και αναμένεται ότι η Τρόικα θα ζητήσει τη λήψη νέων μέτρων, τα οποία θα πάρουν τη μορφή ενός «μάξι» Μνημονίου για την προσεχή δεκαετία, η ψήφιση του οποίου (μαζί με τη δανειακή σύμβαση) μπορεί να αποτελέσει τον βασικό λόγο για προκήρυξη εκλογών
Ένα μόνο παράδειγμα δείχνει πόσο ανεδαφική είναι η μετά τις Βρυξέλλες κυβερνητική αισιοδοξία: Για να επιτύχουν οι πιστωτικές διευκολύνσεις, θα πρέπει η κυβέρνηση να πετύχει τα επόμενα χρόνια πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3%-5%, την στιγμή οι επιδόσεις του οικονομικού επιτελείου είναι απογοητευτικές με αποτέλεσμα να σημειώνονται πρωτογενή (χωρίς τις δαπάνες για τόκους) ελλείμματα.
Πως σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν τον Σαμαρά
Μαζί με τα πρωτοβρόχια θα αρχίσουν και οι συγκεντρώσεις
Όπως έχουμε ξαναγράψει με ένα πυρ ομαδόν κατά του Α. Σαμαρά, η κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ θα επιχειρήσουν στους επόμενους μήνες να ανακόψουν τη ραγδαία δημοσκοπική πτώση τους και την αντίστοιχη άνοδο της Ν.Δ. και να αλλάξουν την πολιτική ατζέντα. Τα βήματά τους αναμένεται να είναι:
Α) Νέος εκλογικός νόμος με μείωση του αριθμού των βουλευτών, με μονοεδρικές περιφέρειες (όπου πρακτικά θα ισχύει το πλειοψηφικό) και με μία λίστα Επικρατείας που θα διορίζει βουλευτές ο αρχηγός του κόμματος για την οποία θα ισχύει η απλή αναλογική.
Β) Εκλογές με το μπόνους των 50 εδρών που δίνει ο υφιστάμενος εκλογικός νόμος, με στόχο να μην προκύψει αυτοδυναμία, να μην συγκροτηθεί κυβέρνηση.
Γ) Νέες επαναληπτικές εκλογές με το νέο εκλογικό νόμο που θα έχει ψηφιστεί τον Σεπτέμβριο.
Τι πιθανότητες επιτυχίας έχουν οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης; Προς το παρόν σκεφθείτε δύο καθοριστικούς κατά την γνώμη μας παράγοντες:
Πρώτον: Την πλατεία. Στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι οι «Αγανακτισμένοι» θα σταματήσουν και η θερινή ραστώνη τους κάνει πιο αισιόδοξους. Η πραγματική οικονομία όμως και το γεγονός ότι σύμφωνα με το τελευταίο βαρόμετρο του ΣΚΑΙ το 85% του κόσμου δηλώνει ότι συμφωνεί με τους «Αγανακτισμένους» καθιστά ανεδαφική την αισιοδοξία της κυβέρνησης. «Θα τα πούμε από Σεπτέμβριο» δηλαδή, όπως λένε οι Αγανακτισμένοι, και πάμε και στοίχημα.
Δεύτερον: Είναι δύσκολο έως αδύνατον να ανατραπεί το προβάδισμα της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις που μπορεί μέχρι το φθινόπωρο να της δίνει αυτοδυναμία. Εδώ θα θέσουμε ένα βασικό ρώτημα που όλοι αποφεύγουν να θέσουν. Πως θα κάνει εκλογές το ΠΑΣΟΚ όταν ακόμα και μέσα στον καύσωνα συνεχίζονται οι διάφορες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και οι προπηλακισμοί στελεχών, βουλευτών και υπουργών του; Πως θα αντιστρέψουν το πολιτικό κλίμα όταν στη μέτρηση Ιουλίου του Πολιτικού Βαρόμετρου οι Έλληνες πολίτες δηλώνουν με το ποσοστό ρεκόρ του 91% ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τον τρόπο που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση την οικονομική κρίση, ενώ το 70% εκτιμά ότι το ΠΑΣΟΚ πορεύεται σε λάθος δρόμο με μόνο 15% να θεωρεί ότι ο δρόμος είναι σωστός, με χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ οι ίδιες απαντήσεις καταγράφονται στο 50% (λάθος δρόμος) και 29% (σωστός);
Τι μπορεί να κάνει δηλαδή η κυβέρνηση όταν, σύμφωνα με τα προηγούμενα, έχει ήδη απωλέσει των σκληρό πυρήνα των οπαδών της και αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα χειρότερο από εκείνο που αντιμετώπιζε πριν από δυο ακριβώς χρόνια η κυβέρνηση Καραμανλή;
