«Ψευτοπαραγωγοί»
πωλούν κηπευτικά που αγόρασαν σε λαχαναγορά. Σαν τους ερασιτέχνες ψαράδες που
αγοράζουν τα ψάρια από την ιχθυαγορά.
Αντιδήμαρχος
δήμου του νομού Αργολίδας κλείδωσε στο γραφείο της γεωπόνο της περιφέρειας,
προκειμένου να υπογράψει βεβαίωση για τη θεώρηση άδειας παραγωγού λαϊκών
αγορών....
Η γεωπόνος ήθελε να εφαρμόσει τον νόμο, δηλαδή να προβεί προηγουμένως
σε επιτόπιο έλεγχο πριν υπογράψει τη βεβαίωση, κάτι όμως που δεν άρεσε στον
αιρετό «άρχοντα», που μόνο αρχοντικούς τρόπους δεν είχε. Για το λόγο αυτό την
κλείδωσε στο γραφείο και η μάλλον ευσυνείδητη υπάλληλος απελευθερώθηκε έπειτα
από επέμβαση της αστυνομίας.Θα μπορούσε να είναι σκηνή από κωμωδία ή καλύτερα από φάρσα. Πρόκειται, όμως, για μία από τις πολλές καταγγελίες που περιλαμβάνονται σε επίσημο έγγραφο του επικεφαλής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας. Από τους εκβιασμούς δεν γλίτωσε ούτε ο ίδιος ο επικεφαλής (τα πλήρη στοιχεία του οποίου όπως και το σχετικό έγγραφο είναι στη διάθεση της εφημερίδας) της διεύθυνσης. Οπως αναφέρει στο σχετικό έγγραφο, «σε άλλη τοπική κοινότητα παραγωγοί απαιτούσαν “να τους δώσω το χαρτί” χωρίς να έχουν σπείρει ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο».
Εικονικά ενοικιαστήρια
Πόσες φορές, λοιπόν, όταν ψωνίζουμε στη λαϊκή αγορά «απευθείας από τον παραγωγό» είναι πράγματι τα προϊόντα «απευθείας από τον παραγωγό»; Σίγουρα από κάποιον παραγωγό θα είναι, αλλά πιθανώς όχι από αυτόν που βλέπουμε και πληρώνουμε. «Η συνήθης πρακτική για κάποιους “παραγωγούς” οι οποίοι εμπορεύονται τα προϊόντα άλλου είναι να συνάπτουν ένα εικονικό ενοικιαστήριο με έναν καλλιεργητή και στη συνέχεια να υποδεικνύουν στην επιτροπή (σ.σ. εννοεί τις τριμελείς επιτροπές που βάσει του νόμου κάνουν αυτοψία στα κτήματα για να χορηγήσουν τις βεβαιώσεις) το χωράφι σαν να το καλλιεργούσαν οι ίδιοι», αναφέρεται στο έγγραφο. Μάλιστα, σύμφωνα με τις καταγγελίες που περιλαμβάνονται στο επίμαχο έγγραφο, τα προϊόντα όχι μόνο είναι άλλου παραγωγού, αλλά μπορεί να μην προέρχονται καν από την Αργολίδα, αλλά, για παράδειγμα, από τη γειτονική Κόρινθο. «Αναφέρουμε ακόμη ότι πολλά από τα παραγόμενα προϊόντα προέρχονται όχι από τα χωράφια των παραγωγών, αλλά από την τοπική λαχαναγορά όπου φτάνουν προϊόντα από άλλες περιοχές...», επισημαίνει ο επικεφαλής γεωπόνος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας.
Αν μη τι άλλο, για μία ακόμη φορά οι λαϊκές αγορές αποδεικνύονται πεδίο γόνιμο για την καλλιέργεια όχι οπωροκηπευτικών, αλλά πελατειακών σχέσεων. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τριμελείς επιτροπές που συγκροτούνται με απόφαση του περιφερειάρχη και αποτελούνται από τον δήμαρχο ή αντιδήμαρχο, από γεωπόνο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής και από τον πρόεδρο του οικείου αγροτικού συλλόγου ή αγροτικού συνεταιρισμού είναι αρμόδιες για να ελέγχουν εάν τα προϊόντα που προσκομίζουν οι παραγωγοί στις λαϊκές αγορές είναι μόνο δικής τους παραγωγής. Οπως καταγγέλλει ο επικεφαλής γεωπόνος, «στην πράξη οι περισσότερες επιτροπές δεν λειτουργούν όπως προβλέπεται, αφού συνήθως δεν παρουσιάζεται ο εκπρόσωπος του δήμου, ενώ συχνότατα το ίδιο συμβαίνει και με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου ή Συνεταιρισμού». Με άλλα λόγια, οι τριμελείς επιτροπές καταλήγουν μονομελείς και οι δύο αιρετοί απαιτούν, όπως υπογραμμίζει ο καταγγέλλων, «να μη διενεργούνται οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και να υπογράφονται οι βεβαιώσεις από το γραφείο».
Θα εφαρμοστεί ο νόμος;
Τον Μάιο, εν μέσω αντιδράσεων και πολλών αλλαγών σε σχέση με το αρχικό νομοσχέδιο, ψηφίστηκε ο νόμος 4264/2014 για το υπαίθριο εμπόριο, νόμος ο οποίος όμως ως προς το θέμα των τριμελών επιτροπών δεν φαίνεται να αλλάζει πολύ. Οι περιφερειάρχες θα πρέπει έως τις 30 Οκτωβρίου να συγκροτήσουν τις νέες τριμελείς επιτροπές, αλλά δεν είναι γνωστό ποια θα είναι η σύνθεσή τους. Οι γεωπόνοι, επειδή φοβούνται ότι θα ζήσουν «μια από τα ίδια», προτείνουν να γίνονται αποδεκτές οι υπεύθυνες δηλώσεις των παραγωγών και στη συνέχεια να γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος με ανάλυση κινδύνου και με αυστηρές ποινές στους μη συμμορφούμενους. Ο έλεγχος προτείνεται να γίνεται από μεικτά κλιμάκια επιθεωρητών που θα προέρχονται από διάφορες υπηρεσίες, έτσι ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος για την ανάπτυξη φαινομένων διαφθοράς.
Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης επιχείρησε –όχι με μεγάλη τόλμη, είναι η αλήθεια– να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο για τις λαϊκές αγορές, συνάντησε όμως πλήθος αντιδράσεων όχι μόνο από την αντιπολίτευση, αλλά και από βουλευτές της συμπολίτευσης, ενώ είναι νωπές οι μνήμες από τις πολυήμερες απεργίες των πωλητών λαϊκών αγορών. Η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει τη χρυσή ευκαιρία, βασιζόμενη στο νέο πλαίσιο, να εκδώσει εκείνες τις υπουργικές αποφάσεις που θα διορθώνουν τα κακώς κείμενα στις λαϊκές αγορές.